Ο κίνδυνος της πυρκαγιάς είναι ο βασικός καλυπτόμενος κίνδυνος στα Ασφαλιστήρια Συμβόλαια επιχειρήσεων ενώ συνήθως για να στηθεί ένα ασφαλιστήριο συμβόλαιο επιχείρησης προϋποθέτει ως ελάχιστο το συνδυασμό καλύψεων FLEXA (Fire, Lightning, Explosion, Aircraft) που περιλαμβάνει την κάλυψη της πυρκαγιάς. Πριν φτάσουμε όμως στα Ασφαλιστήρια Συμβόλαια και πως καλύπτονται οι ζημιές από τον κίνδυνο της φωτιάς, θα είναι χρήσιμη μια σχετική ιστορική αναδρομή καθώς οι μεγάλες καταστροφές από πυρκαγιές είναι κάτι που απασχολεί την κοινωνία μας και κατ επέκταση την ασφαλιστική βιομηχανία, από τους προηγούμενους αιώνες.

Η μεγάλη φωτιά που κατέστρεψε το Λονδίνο το 1666 θεωρείται η αφετηρία για τη λειτουργία της μεγαλύτερης Ασφαλιστικής αγοράς στον κόσμο, αυτή του συνδικάτου Lloyd’s of London, που ξεκίνησε από το καφενείο του Edward Lloyd περίπου είκοσι χρόνια μετά και είχε ως σκοπό να μπορούν να καλυφθούν τέτοιες περιπτώσεις. Από εκείνα τα χρόνια υπήρχε η ανάγκη στην κοινωνία να εξασφαλιστεί έναντι τέτοιων καταστροφών.

Μετέπειτα υπήρξαν και άλλες μεγάλες πυρκαγιές με πιο γνωστή τη μεγάλη φωτιάς της Θεσσαλονίκης το 1917 που κατέστρεψε το 35% της πόλης. Πιο πρόσφατα υπήρξαν οι φωτιές με ανυπολόγιστες ζημιές στην Ηλεία το 2007 αλλά και στο Μάτι το 2018 που δυστυχώς συνοδεύτηκαν από πολλές ανθρώπινες απώλειες.

Εκτός από τις μαζικές πυρκαγιές, υπάρχουν περιπτώσεις στην χώρα μας όπου επιχειρήσεις υπέστησαν ολοκληρωτική καταστροφή εξαιτίας μιας πυρκαγιάς και επανήλθαν χάριν στην Ασφαλιστική τους κάλυψη. Η πιο χαρακτηριστική περίπτωση ήταν η φωτιά που κατέστρεψε ολοκληρωτικά το εργοστάσιο της εταιρίας SunLight όπου η συνολική αποζημίωση έφτασε τα 66 εκατομμύρια ευρώ. Υπήρχαν βεβαίως και άλλες μεγάλες φωτιές σε επιχειρήσεις, όπως στο εργοστάσιο παραγωγής της Κρι Κρι, στην Creta Farms ή στο εργοστάσιο της Druckfarben.

Είναι ιδιαίτερα σημαντικό να τονιστεί ότι τα συγκεκριμένα παραδείγματα ήταν επιχειρήσεις με σύγχρονες εγκαταστάσεις και εμπειρία στην αντιμετώπιση τέτοιων καταστάσεων αλλά δεν κατέστη δυνατό να περιοριστεί η έκταση της ζημιάς τους. Επίσης πρέπει να αναφέρουμε ότι καθημερινά η Πυροσβεστική Υπηρεσία δέχεται δεκάδες κλήσεις για κατάσβεση πυρκαγιών σε μικρότερες εμπορικές επιχειρήσεις που είναι δύσκολο να καταγραφούν ειδικά αν δεν είναι ασφαλισμένες.

Όπως φάνηκε και στις παραπάνω περιπτώσεις η φωτιά έχει την ιδιαιτερότητα να πλήττει την εκάστοτε επιχείρηση με μεγάλη σφοδρότητα. Δηλαδή ενώ δεν είναι η συχνότερη αιτία ζημιάς, όταν και εφόσον πραγματοποιηθεί θα προκαλέσει ζημιές μεγάλης έκτασης, είναι σχεδόν αναπόφευκτο. Σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία αποζημιώσεων της Ένωσης Ασφαλιστικών Εταιριών Ελλάδας τη χρονιά του 2018, η φωτιά ως αιτία αποτέλεσε το 15.5% των αναγγελθέντων ζημιών αλλά ταυτόχρονα οι αποζημιώσεις κόστισαν το 56.8% επί του συνόλου και έφτασαν στο ποσό των 75.057.247 ευρώ.

Όλες οι επιχειρήσεις κινδυνεύουν από Φωτιά, το ερώτημα είναι πόσο συχνά και πόσο πολύ σοβαρά θα κινδυνέψουν για μεγάλη ή ολοκληρωτική καταστροφή. Οι παράγοντες που κατηγοριοποιούν την επικινδυνότητα των επιχειρήσεων είναι πολλοί.

Αρχικά το πιο σημαντικό ρόλο διαδραματίζει η δραστηριότητα της επιχείρησης. Αυξημένο κίνδυνο έχουν επιχειρήσεις όπως Εργοστάσια, Βιοτεχνίες, Αποθήκες, Εστιατόρια, Σταθμοί Ενέργειας, Πρατήρια Καυσίμων, στεγασμένα Parking, και γενικότερα όποια επιχείρηση έχει εύφλεκτα υλικά ή σπινθήρες, ηλεκτρικές καλωδιώσεις κ.ο.κ.

Εκτός όμως από το είδος της επιχειρηματικής δραστηριότητας ένας παράγοντας που επηρεάζει την πιθανότητα και την σφοδρότητα μιας φωτιάς, είναι η τοποθεσία της επιχείρησης. Αυτό συμβαίνει για δύο λόγους. Η πρώτος λόγος είναι η επιχείρηση να είναι κοντά σε συστάδες δέντρων ή δάσος (συνήθως τα ξενοδοχεία) ή να είναι κοντά σε άλλη επιχείρηση αυξημένου κινδύνου, όπως οι επιχειρήσεις στην παραπάνω παράγραφο. Ο δεύτερος λόγος έχει να κάνει με το χρονικό διάστημα που απαιτείται για τον εντοπισμό της Φωτιάς αλλά κυρίως με το χρόνο που χρειάζεται για να ξεκινήσει η προσπάθεια κατάσβεσης. Η προσβασιμότητα πολλές φορές έχει αποδεχθεί καταλυτικός παράγοντας για την αντιμετώπιση της πυρκαγιάς.

Eίναι σημαντικό να γίνει ειδική αναφορά στην έννοια της Πυροπροστασίας και στον κομβικό της ρόλο

Όμως εκτος από τα παραπάνω, είναι σημαντικό να γίνει ειδική αναφορά στην έννοια της Πυροπροστασίας και στον κομβικό της ρόλο. Η Πυροπροστασία ουσιαστικά χωρίζεται σε τρεις (3) ενότητες. Είναι η Παθητική Πυροπροστασία, η Ενεργητική Πυροπροστασία και τέλος τα οργανωτικά μέτρα που λαμβάνει η κάθε επιχείρηση.

• Παθητική Πυροπροστασία

Η Παθητική Πυροπροστασία αφορά κυρίως τα δομικά στοιχεία του κτηρίου της επιχείρησης όπως είναι τα υλικά κατασκευής του αλλά και η μεθοδολογία κατασκευής. Διαφορετική αντοχή έχει στο πυροθερμικό φορτίο το μπετόν αρμέ, διαφορετική μια κατασκευή από πάνελ πολυουρεθάνης και διαφορετική μια σιδερένια ή ξύλινη κατασκευή. Όλα αξιολογούνται διαφορετικά και χαίρουν την κατάλληλη Ασφαλιστική αντιμετώπιση.

Επίσης από τους πιο σημαντικούς παράγοντες της Παθητικής Πυροπροστασίας είναι η πυροδιαμερισματοποίηση του κτηρίου και η πυραντίσταση μεταξύ των εγκαταστάσεων της επιχείρησης. Είναι αντιληπτό ότι όσο πιο αυξημένη είναι η πυραντίσταση των διαμερισμάτων, μέσω πυράντοχων χωρισμάτων και πορτών (Μονάδα μέτρησης της πυραντίστασης είναι τα λεπτά της ώρας πχ 60 ή 90 λεπτά), τόσο πιο εύκολα θα τεθεί υπό έλεγχο η φωτιά στις εγκαταστάσεις της επιχείρησης και κατά συνέπεια θα μειωθεί η συνολική ζημιά. Μια άλλου τύπου πυροδιαμερισματοποίηση, που αφορά μεγαλύτερες εγκαταστάσεις, είναι η απόσταση που μπορεί να υπάρχει μεταξύ δυο κτηρίων της ίδιας επιχείρησης παραδείγματος χάριν η αποθήκη με τη μονάδα παραγωγής ή τα γραφεία του προσωπικού.

Τέλος κομμάτι της Παθητικής Πυροπροστασίας είναι οι έξοδοι διαφυγής για την ασφαλή εκκένωση του ανθρώπινου δυναμικού σε περίπτωση ανάγκης, ενώ πρέπει να συνδυάζεται με τη φωτεινή σήμανση και το σύστημα απαγωγής του καπνού. Έτσι είναι πιο ασφαλής και γρήγορη η εκκένωση του κτηρίου, που είναι και το ζητούμενο, ώστε να μην υπάρχουν ανθρώπινες απώλειες και ταυτόχρονα διευκολύνεται το έργο και της πυροσβεστικής κατά την κατάσβεση.

• Ενεργητική Πυροπροστασία

Η Ενεργητική Πυροπροστασία αφορά τα μέσα πυροπροστασίας που τοποθετούνται σε ένα κτήριο και έχουν ως σκοπό στην έγκαιρη ανίχνευση της φωτιάς και κατά τη ταχύτερο δυνατή αντιμετώπιση της, έτσι ώστε να είναι δυνατή η ολική κατάσβεση της ή έστω ο περιορισμός της. Τα μέτρα ενεργητικής πυροπροστασίας μπορούμε να πούμε ότι χωρίζονται σε δυο κατηγορίες.

Η πρώτη κατηγορία είναι τα σταθερά μέσα πυροπροστασίας. Εδώ περιλαμβάνονται το αυτόματο σύστημα πυρανίχνευσης, μέσω ειδικών πομπών που αντιλαμβάνονται είτε τη θερμότητα είτε τον καπνό, τις αυτόματες σειρήνες ειδοποίησης και βεβαίως το σύστημα αυτόματης πυρόσβεσης τύπου Sprinklers ή τους αυτόματους πυροσβεστήρες οροφής. Οι τελευταίοι τοποθετούνται συνήθως στην οροφή πάνω από ειδικά σημεία της Ασφαλιζόμενης Επιχείρησης όπως είναι το σημείο φόρτισης των περονοφόρων οχημάτων (Clark), πάνω από λέβητες ή οπουδήποτε κριθεί αναγκαίο.

Η δεύτερη κατηγορία είναι τα κινητά μέσα πυροπροστασίας. Ως τέτοια μέσα χαρακτηρίζονται οι φορητοί και τροχήλατοι πυροσβεστήρες ξηράς κόνεως ή διοξειδίου του άνθρακα (ανάλογα τη χρήση που προβλέπεται). Αυτά τα μέσα πυρόσβεσης τα συναντάμε στα περισσότερα εμπορικά μαγαζιά καθώς συνήθως είναι επαρκή για τη λειτουργία τους.

• Οργανωτικά Μέτρα

Ο ανθρώπινος παράγοντας πάντα παίζει τον σημαντικότερο ρόλο. Όσο καλά εξοπλισμένη και εφοδιασμένη να είναι μια επιχείρηση, δεν επαρκεί για την πρόληψη και την αντιμετώπιση μιας φωτιάς. Τα οργανωτικά μέτρα συνήθως ξεκινάνε από τον ιδιοκτήτη της επιχείρησης. Όσο πιο τακτικός και “νοικοκύρης” είναι, τόσο περισσότερο αυτό περνάει και στους εργαζόμενους του. Το πιο σημαντικό οργανωτικό μέτρο είναι να είναι τακτοποιημένος και καθαρός ο χώρος της επιχείρησης. Για παράδειγμα πάρα πολλές φωτιές προκαλούνται επειδή έχει πιάσει σκόνη μια ηλεκτρολογική εγκατάσταση, επειδή δεν έχει καθαριστεί ένα φίλτρο ή επειδή δεν έχουν απομακρυνθεί εύφλεκτα στοιχεία από τους χώρους και άλλα παρεμφερή παραδείγματα. Από εκεί και έπειτα καθοριστικό ρόλο παίζει η συντήρηση των εκάστοτε μηχανημάτων, η επιθεώρηση των παραπάνω μέτρων ενεργητικής πυροπροστασίας αλλά και ο γενικότερος καθημερινός έλεγχος σχετικά με τα πρωτόκολλα ασφαλείας και την υιοθέτηση τους από το προσωπικό.

Εκτός όμως από τα μέτρα που αφορούν την αποφυγή έναρξης μιας φωτιάς, είναι πάρα πολύ σημαντικό να δοθεί μεγάλη σημασία στην οργάνωση και εκπαίδευση του προσωπικού για τις κινήσεις που πρέπει να γίνουν κατά την εκδήλωση μιας φωτιάς, ώστε αρχικά να μην κινδυνεύσει καμία ανθρώπινη ζωή αλλά και έπειτα να περιοριστούν όσο το δυνατόν οι υλικές ζημιές. Σε αυτή την κατεύθυνση πρέπει να γίνονται τακτικά ομαδικές ασκήσεις του προσωπικού, ώστε να εξασκούνται στις ενέργειες που πρέπει να ακολουθηθούν, να υπάρχουν ομάδες πυρασφαλείας που να έχουν σαφής ρόλους και πάντα να δίδεται προτεραιότητα στην ομαλή εκκένωση της επιχείρησης ώστε να εξασφαλιστεί πρωτίστως και πλήρως η υγεία των εργαζομένων.

Όλα τα παραπάνω είναι επιγραμματικά και δίδονται με σκοπό την ελεύθερη ενημέρωση σε όσους το επιζητούν. Για παραπάνω πληροφορίες μην διστάσετε να έρθετε σε επικοινωνία μαζί μας συμπληρώνοντας την ειδική φόρμα που θα βρείτε πιο κάτω.